Vrees voor vaccins

‘Dokter, u bent een pionnetje in een groot verhaal’

Als huisarts werk ik in de Schilderswijk in Den Haag, met 150 verschillende nationaliteiten. Veel van mijn patiënten wilden zich niet laten vaccineren. Dat waren niet alleen ouderen die de Nederlandse taal niet spreken, maar ook veel jonge mensen van begin twintig. Jongeren met een migratieachtergrond, geboren en getogen in Nederland.

Ik herinner mij een gesprek met een jonge vrouw. Twee broers van haar vader waren overleden aan corona. Dat waren allebei gezonde vijftigers. Ondanks het verlies van deze mannen, weigerde de familie zich te laten vaccineren. ‘Een vaccinatie is veel gevaarlijker dan het virus’, vertelde deze vrouw overtuigd. Een influencer op social media had haar gewaarschuwd voor ‘big pharma’. Ze twijfelde niet aan mijn goede bedoelingen, maar ze vertrouwde mijn informatie niet. Ze wist zeker dat ik onbewust ook werd beïnvloed door de farmaceutische industrie: ‘Dokter, u heeft het niet door, maar u bent een klein pionnetje in een groot verhaal.’

Er was een groep patiënten die ik niet kon bereiken. Dat maakte mij machteloos. Als huisarts wil ik dat mensen gezond blijven. Ik geloof dat vaccinatie daaraan bijdraagt. Iedereen heeft recht op een vrije keuze, maar ik wil wel dat mensen de juiste informatie krijgen.

Als dochter van een gastarbeider groeide ik op in de Schilderswijk. Mijn vader kwam uit de bergen van Oost- Turkije. Op 62-jarige leeftijd overleed hij aan darmkanker. Als hij eerder naar een arts was gegaan, had hij het misschien overleefd. Het was de onwetendheid die hem doodziek maakte. Mijn vader is een voorbeeld van de eerste generatie gastarbeiders. Een groep mensen die hier heel hard werkten, maar geen gebruik maakten van faciliteiten, omdat ze de Nederlandse taal niet spraken. Voor deze ouderen was het coronavirus gevaarlijk, maar je bereikt deze kwetsbare groep niet met brieven van de overheid.

Volwaardig burger

In mijn praktijk zijn het jonge mensen die deze informatie doorgeven. Zij zijn de tolk voor hun ouders en grootouders. Als zij het vaccin niet vertrouwen, dan bereik ik de ouders ook niet. Veel jongeren hebben het gevoel dat de overheid hen niet ziet als volwaardig burger. Tijdens de coronacrisis schreef PVV-leider Geert Wilders dat Mohammed en Fatima de ic-bedden bezet houden, omdat ze de taal niet spreken en lak hebben aan de coronamaatregelen. Dit is een voorbeeld van een uitspraak die bij mijn patiënten zorgt voor nog meer wantrouwen in de politiek. Ze hebben het gevoel dat ze er niet bij horen. Dat maakt hen vatbaar voor complottheorieën.

We hebben sleutelfiguren nodig om ervoor te zorgen dat mensen de juiste informatie krijgen. Tijdens de coronacrisis gaven imams en vrijwilligers informatie aan mensen in hun eigen taal. Er werd gevaccineerd in verschillende moskeeën in Nederland. Iedereen die dit mogelijk maakte, verdient lof.’

‘Mijn patiënten vertrouwden de vaccins niet’