Mondkapjes
‘Ik sta stil bij mijn vriendin Anna Marleen, die vanwege haar autisme geen mondkapje kon dragen en daardoor op verschillende plaatsen te maken had met onbegrip en negatieve reacties.
‘Door de mondkapjesplicht hoorde Anna Marleen er niet bij’
Tijdens de coronacrisis was er in Nederland een mondkapjesplicht in winkels, het openbaar vervoer en andere publieke ruimtes. Voor Anna Marleen is het bijna onmogelijk om zo’n mondkapje te dragen. Door haar autisme kan ze er niet tegen. Als ze een mondkapje opzet, krijgt ze een benauwd gevoel en begint ze in paniek te raken. Anna Marleen raakt snel overprikkeld. Ze heeft moeite met sociale situaties. Een gesprek met de caissière is sowieso al lastig, maar de mondkapjesplicht maakte een bezoek aan de supermarkt nog moeilijker.
Voordat ze een winkel inliep, was ze gespannen. Anna Marleen was bang wat anderen zouden denken. ‘Wat gaan mensen zeggen als ze zien dat ik mij niet aan de ‘regels’ houd?’ Dat maakte haar onrustig. Ze had een uitzonderingsverklaring en een autipas. Daarop stond dat ze vanwege haar autisme geen mondkapje kon dragen en daarom onder de uitzondering viel. Het personeel in de supermarkt was meestal begripvol. Maar een bezoeker liep boos achter haar aan en zei: ‘Daar heb ik niks mee te maken! Mensen zoals jullie zorgen ervoor dat de maatregelen nog langer duren. Daardoor worden nog meer mensen ziek.’ Anna Marleen schrok en kromp ineen, maar de vrouw bleef doorgaan en riep: ‘Als jíj je niet aan de regels kan houden, dan moet je hier niet komen!’
Publieke ruimtes vermijden
Maar zo simpel was dat voor Anna Marleen niet. Ze woont in een klein dorp in Groningen, waar de boodschappen niet worden thuisbezorgd. Een aantal familieleden begreep haar ook niet. Anna Marleen had het gevoel dat ze de enige was die geen mondkapje droeg. Meerdere keren kreeg ze negatieve reacties. Dat maakte haar boos en verdrietig. Ze vermeed publieke ruimtes zoveel mogelijk en ging niet meer met het openbaar vervoer uit angst voor boze blikken en reacties. Hierdoor voelde ze zich verdrietig en alleen.
Tijdens de coronaperiode nam ik haar mee naar een fakkeloptocht in de stad Groningen. Daar kwamen elke week mensen samen om te protesteren tegen de coronamaatregelen. Meelopen in een groep was voor Anna Marleen niet mogelijk. Dat was ook niet mijn doel. Ik wilde laten zien dat ze niet de enige was zonder mondkapje. We hadden lege jampotjes meegenomen met waxinelichtjes. De demonstranten kwamen nieuwsgierig naar ons toe. Ik heb met ze gepraat, terwijl Anna Marleen de lichtjes heel precies op de grond zette in de vorm van een hart. De mensen zonder mondkapjes keken begripvol naar het hart van lichtjes. Even was alles weer normaal. We waren samen, iedereen was gelijk. Anna Marleen voelde zich niet anders, ze hoorde er
weer bij.’
Verteller
Feikje Korthout (41 jaar)
Vriendin van Anna Marleen
Fulltime moeder